Een Zweedse start-up met Nederlandse founders wil de ideeën achter Blendle nieuw leven inblazen, Insider zet weer een groot deel van de verhalen voor de betaalmuur en de gekke tips van mensen die zomaar de redactie oplopen. Welkom bij mijn nieuwsbrief Over Morgen over ontwikkelingen en innovatie in de regionale journalistiek.
Betalen per artikel. Twee maanden geleden schreef ik over de lessen die we zouden kunnen trekken uit de opkomst en ondergang van Blendle. Kort samengevat: Blendle had een geweldig product voor de consument maar had voor uitgevers veel minder waarde. Naar aanleiding van die nieuwsbrief zocht de Zweedse start-up Chip contact met me. Chip, opgericht door twee Nederlanders die vanwege hun werk in Stockholm wonen, is bezig met een platform dat je op nieuwssites (als die bij hen aangesloten zijn) laat inloggen en afrekenen per artikel. Het concept klinkt vanuit het oogpunt van de lezer veelbelovend. Betaalbereidheid is er echt wel maar voor vooral jongere generaties is een abonnement op een publicatie weinig aantrekkelijk omdat ze zich bedienen van een breed scala aan bronnen. Ze willen shownieuws bij AD lezen maar ook essays bij Vrij Nederland. Met betalen per artikel kom je aan die flexibiliteit tegemoet. Ik vrees alleen dat Chip het best lastig gaat krijgen om de uitgevers van hun idee te overtuigen. Die doen toch het liefst zelf direct zaken met de lezer en zetten nog altijd vol in op abonnementen.
Neergehaalde betaalmuur. Over abonnementen gesproken: Insider, een online publicatie over de financiële wereld, zet een groot deel van zijn verhalen weer voor de betaalmuur. Insider kiest daarvoor omdat het aantal abonnementen niet groeit in het tempo dat ze hadden verwacht. Vanwege de stagnerende economie verwachten ze bovendien dat die groei zelfs nog meer af zal vlakken. Met meer gratis stukken is het idee dat er ook weer meer bezoek naar de site komt en ze dus meer verdienen aan advertenties. Bij Axios legt de hoofdredacteur het uit. Als je er wat langer over nadenkt, is het eigenlijk best een slimme strategie. Insider heeft heel goed gekeken naar waar ze veel abonnementen op binnenhalen (nieuws over grote bedrijven vooral) en waar ze veel verkeer mee genereren maar weinig abonnementen (verhalen waarin ze het nieuws uitleggen). Door slim te kiezen kan je en meer lezers trekken en meer abonnementen verkopen is hun hypothese. Het zou me niets verbazen als straks meer media losser omgaan met hun betaalmuren.
Binnenwandelende tips. Toen ik begon als journalist kwam het nog wel eens voor: mensen die uit het niets bij de balie stonden met een tip voor de krant. Heel eerlijk, ik heb nog nooit meegemaakt dat zo’n tip ook daadwerkelijk nieuwswaardig was. En ja, vaak zat bij deze tipgevers ook wel een steekje los. Het fenomeen van de binnenloper is typerend voor lokale en regionale kranten. Alex Morrison schreef er dit hilarische verhaal over. Dat er tegenwoordig zelden meer een in lompen gehulde man met een boodschappentas vol documenten bij de balie staat, is voor ons als journalisten best een zegen. Tegelijkertijd staan die binnenlopers wel voor iets groters: de toegankelijkheid van redacties. Hoeveel kans maakt de gewone man tegenwoordig eigenlijk nog om zijn verhaal bij ons te komen vertellen?
AI schrijft stukken (3). Mijn vorige nieuwsbrief ging voor een groot deel over de snelle stappen die kunstmatige intelligentie (AI) momenteel maakt en de gevolgen daarvan voor de journalistiek. Het ging toen niet over een al langer gebruikte (en niet superverfijnde) techniek: automatisch gegenereerde berichten op basis van data. Bij de Leeuwarder Courant hebben we een tijdje geëxperimenteerd met door de computer gegenereerde wedstrijdverslagen voor het amateurvoetbal. Op basis van de uitslag, de ranglijst en de doelpuntenmakers fabriceerde de software zelf een nieuwsbericht. Van de NOS ken ik een soortgelijk systeem dat verkiezingsuitslagen op gemeenteniveau vertaalde naar nieuwsberichten. Echt boeiende kopij is het beide keren niet. De Toronto Star doet iets soortgelijks maar dan met inbraakcijfers van de politie. Dat ligt nog wel wat gevoeliger dan of Blauw Wit van Geel Rood wint of niet en op de stukken kwam dan ook de nodige kritiek, schrijft Nieman Lab. Zo kan je als lezer als er verder geen context is uit ongefilterde data zomaar de verkeerde conclusies trekken. Nou valt dat in Toronto toevallig wel mee volgens de ontwikkelaars. Maar ik kan me toch ook wel vinden in dit citaat van hoogleraar journalistiek Jean-Hugues Roy: ,,I am wondering what needs it answers. The local newspaper’s job is to talk about relevant things. Whereas here, everything’s published. So what’s relevant? We are missing the human to make sense of this deluge of data and articles.” Omdat iets kan, hoeft het niet per se te worden gedaan.
Waar zijn de journalisten? Aan het begin van mijn carrière kon ik alleen maar dromen van een vaste baan in de journalistiek. Vacatures waren er nauwelijks en als ze er al waren dan schreven er zo tachtig man op. Tegenwoordig is het precies omgekeerd, er zijn juist veel meer vacatures dan werkzoekenden en kan het zomaar maanden duren voordat de handtekeningen gezet zijn. Versterking voor je redactie vinden, is nu een hele klus. Villamedia maakte een rondje langs de velden en hoorde overal hetzelfde: ,,Waar blijft iedereen? Willen mensen niet bij ons werken?’’ Redacties moeten er nu harder aan trekken en proberen met bijvoorbeeld traineeships nieuwe mensen binnen te halen. Maar blijkbaar is journalist ook niet meer zo’n aantrekkelijk beroep als tien jaar terug. Hoe zou dat komen?
Vond je deze nieuwsbrief interessant? Abonneer je dan. En stuur hem vooral ook door! En wil je eens doorpraten over nieuwsgebruik of innovatie in de journalistiek? Laat het me vooral weten door deze mail te beantwoorden.
Dit was de 23ste editie van Over Morgen. De vorige edities gemist? Hieronder de links naar de drie meest recente: