Een razend interessante online strategie van elf jaar oud
Wie blaast de erfenis van Ernst-Jan Pfauth (35) nieuw leven in?
Beste lezer,
Welkom bij mijn nieuwsbrief Over Morgen. Een nieuwsbrief waarin ik iedere twee weken in ga op ontwikkelingen en innovatie in de regionale journalistiek.
Deze nieuwsbrief gaat over innovatie. En innovatie, dat is kijken in de toekomst. Maar soms is het heel leerzaam om niet vooruit maar juist terug te kijken. Waar staan we nou eigenlijk? Hoe is ons denken verandert? Wat kunnen we leren van ideeën uit het verleden? En kunnen ze ons ideeën brengen voor de toekomst?
Ik kom daarop door de afscheidstournee van Ernst-Jan Pfauth (35), die stopt als directeur van De Correspondent. Pfauth werkte eerder als chef online bij NRC Handelsblad en gooide in 2010 de online strategie van de krant radicaal om. Omdat Pfauth een groot voorstander is van transparantie deelde hij het ook direct met de lezers. Die strategie is daarom ook nog altijd terug te vinden op de website van NRC. Het is een leerzaam stuk, waar ik bij alle ‘afscheidsinterviews’ met hem weer aan moest denken.
Hoewel het een strategie is van elf jaar oud, en op punten echt wel gedateerd, staan er namelijk een aantal heel interessante gedachtes in. De kern voor mij is deze bulletpoint: ‘Geen krantje spelen op internet en geen anonieme ANP-berichten.’
Pfauth wilde een harde knip tussen krant en online. Met een club toegewijde redacteuren ging hij vol inzetten op een vernieuwende gratis nieuwssite. Voor mensen die Nu.nl niet diep genoeg vinden gaan maar ook niet altijd zin hebben om een halve dag later een analyse van 1000 woorden te moeten lezen. De journalisten die schrijven voor de krant, schreven niet voor de site. Ze werden enkel opgevoerd als experts:
We vragen krantenredacteuren niet om naast dat achtergrondartikel voor de kranten ook nog eens een nieuwsbericht voor de site te tikken. We benaderen hen alleen kort voor snelle duiding: wat betekent dit nieuws en waarom is het belangrijk?
Het is een slimme opzet want het speelt in op de kracht van beide podia, de verschillende wensen van de lezers en de talenten van je verslaggevers. De online lezer blijft bij en krijgt de snelle duiding die hij zoekt. En als hij tijd heeft om echt diep in het onderwerp te duiken, is daar de krant. Op papier of als digitale editie. Op elk podium komen de verhalen optimaal tot hun recht.
De strategie van Pfauth hield maar een paar jaar stand bij NRC. In 2015 nam de krant afscheid van gratis nieuws en trok de betaalmuur op. De scheiding tussen journalisten die schreven voor online en print werd opgeheven. Tegenwoordig is in naam de hele redactie een online redactie. Of eigenlijk: ze werken ‘digital first’ (zoals tegenwoordig elke redactie). Hun stukken staan eerder online dan dat de krant op de mat valt. Maar het zijn wel grotendeels dezelfde stukken.
Vanuit het oogpunt van de krant is dat te begrijpen. Je hebt goede onderscheidende stukken. Waarom zou je die niet op alle podia uitserveren? En NRC is succesvol online. Ze weten nieuwe digitale abonnees binnen te halen. Ze hebben een aantrekkelijke website. Ze doen toffe dingen met podcasts. En eerlijk is eerlijk: taal, toon en vorm zijn onder druk van de online lezer toegankelijker geworden.
En met hun vele andere kranten.
En toch. Bij mij knaagt het. Het idee dat Pfauth had voor nrc.nl is ontzettend interessant. En voor mijn gevoel had het kunnen werken. Je ziet het in de Verenigde Staten met sites als Vox, Axios en Politico. Toegankelijk, onderscheidend, (grotendeels) gratis en volledig gericht op de online lezer.
Bij Vox en Axios maken ze dan ook geen krant maar een website. Het roept de vraag op: wat als je dat papier en zijn bijkomende kosten en begrenzingen niet hebt? Kan het dan wel? Ook in Nederland? In de mail aan de redactie waarin Pfauth in 2010 de nieuwe koers uitlegde, is een van zijn argumenten:
Er bestaat nog geen Nederlandse nieuwssite die snelle duiding geeft en nieuws op een volwaardige internetmanier brengt. Doordat nrc.nl de eerste is die dat doet en tegelijkertijd kan bouwen op het werk van Nederlands beste journalisten, verwachten we een spectaculaire groei van de bezoekersaantallen. Daardoor genereren we meer advertentie-inkomsten en verdienen de redacteuren zichzelf terug.
Die nieuwssite bestaat nog steeds niet. Er is geen Nederlandse Axios of Vox. Terwijl daar toch echt wel het publiek en de bijbehorende advertentie-inkomsten voor zou moeten zijn.
Pfauth is vertrokken bij De Correspondent. Hij zinspeelt al op nieuwe online initiatieven. Zou hij het gaan proberen?
Dit was de vierde editie van Over Morgen. De vorige edities gemist? Klik op de links hieronder om ze terug te lezen:
Vond je deze nieuwsbrief interessant? Abonneer je dan. En stuur hem vooral ook door!