Beste lezer,
Welkom bij mijn nieuwsbrief Over Morgen. Een nieuwsbrief waarin ik iedere twee weken in ga op ontwikkelingen en innovatie in de regionale journalistiek.
Bij de Leeuwarder Courant werk ik momenteel met een groep studenten van hogeschool NHL Stenden in Leeuwarden aan een project over nieuwsbehoeften van jongeren. Wat voor nieuws zoeken ze, hoe moet dat gebracht worden en vooral ook hoe bereik je ze? Uiteindelijk moet daar een hele stapel innovatieve ideeën en prototypes uit voortkomen.
Ik kijk reikhalzend uit naar die ideeën. Het geeft veel energie om te kijken hoe dingen anders en beter kunnen.
Maar zelfs als we er niet direct wat mee kunnen als LC, levert deze samenwerking me de nodige nieuwe inzichten op. Het is namelijk altijd goed om van niet-journalisten te horen hoe zij media gebruiken. En ze vormen een goed klankbord om mijn eigen ideeën te valideren. Zo bespraken we vorige week hoe de studenten het nieuws over de oorlog in Oekraïne volgden. Zulke vragenrondjes moeten heerlijk zijn als je bij de NOS werkt, want de publieke omroep wordt altijd genoemd (ze lazen het liveblog, maar dan wel vooral de samenvatting bovenaan). Maar die nieuwsbron vond ik niet de interessantste. Bijna even vaak werd namelijk Twitter genoemd.
Nog lang niet dood…
Met Twitter is iets geks aan de hand. Het platform leek nog niet zo heel lang geleden een stille dood te sterven. Jongeren vertrokken naar Instagram en TikTok, de gewone gebruiker stopte met tweeten (niemand deelt meer dat hij gisteravond pizza heeft gegeten) en bots en trollen maakten een fatsoenlijk gesprek onmogelijk. Eigenlijk bleven alleen de journalisten, academici en politici over.
Twitter is daarmee steeds meer gaan verschillen van andere social media als Facebook en Instagram. Tot eigenlijk het punt dat je je af kan vragen of het nog wel social media is. Social media is in feite vooral de mogelijkheid om interactie met elkaar aan te gaan. Je deelt informatie en reageert op die van andere mensen met als belangrijkste doel om je verbonden te voelen met gelijkgestemden. Facebook’s sterkste troef, de (semi-)besloten groep, speelt daar heel erg op in. Het maakt ook wat nieuwere loten aan de social media-stam zoals Discord en Reddit aantrekkelijk maakt.
Op Twitter is die verbondenheid er veel minder. De relatie tussen gebruikers is steeds meer die geworden van verzender en ontvanger. Met een klein deel dat de meerderheid van het verzenden doet en een grote meerderheid die vooral ontvangt. Het delen van informatie is er belangrijker dan de interactie die daarop volgt. En omdat Twitter bijna alle visuele aantrekkingskracht mist waar andere platformen juist op drijven, is inhoud de belangrijkste onderscheidende factor. En laten daar die overgebleven gebruikers van de laatste jaren nou juist heel sterk in zijn.
Twitter is dan ook de plek waar je zijn moet, als je bovenop het nieuws wilt zitten. Dat hebben die studenten uit het begin van deze nieuwsbrief goed gezien. En zij zijn niet de enigen die het platform weer gevonden hebben. Twitter zit in de lift en is zelfs bijna weer terug op het oude niveau, kijk maar naar het grafiekje hieronder dat Jaap van Zessen, chef digitaal van AD, maakte van de Nederlandse gebruikscijfers van de verschillende platformen:
Nog interessanter is de analyse van Danny Oosterveer bij Marketingfacts die keek naar de cijfers in het Nationale Social Media Onderzoek 2022. Twitter groeide in 2021 met 22 procent naar 3,5 miljoen actieve gebruikers in Nederland. En opvallend: de groei zit vooral in de groep 25- tot 29-jarigen. Zij hebben het platform herontdekt.
…maar wel veranderd
Bij die herontdekking hebben ze dus een veel meer op inhoud gedreven platform teruggevonden. De timeline die ze zien lijkt er nu veel meer op die van de newswires van een ANP of Reuters. Het is een constante stroom nieuws aangevuld met directe duiding in draadjes.
Vooral in de draadjes zie je terug hoe Twitter precies past in de huidige grotere verandering in media en journalistiek en daardoor na een tijd van mindere relevantie weer opveert. Want die draadjes, die worden gedragen door personen en veel minder door merken. Zo volg ik de oorlog op de voet aan de hand van de inzichten van de Oostenrijkse onderzoeker Franz-Stefan Gady (@HoansSolo). Elke ochtend legt hij kort uit hoe de situatie aan het front ervoor staat en hoe we dat moeten interpreteren:
Voor journalisten biedt Twitter daardoor meer kansen dan ooit om aan hun profiel te werken. Draadjes maken waarin je onderwerpen toelicht waar jij veel van weet, zijn de manier om een groot publiek aan je te binden met specifieke interesse in wat jij schrijft. Niet voor niets zitten achter de meest succesvolle nieuwsbrieven, schrijvers met een grote schare volgers op Twitter.
Tegelijkertijd is het voor nieuwsmedia zelf moeilijker en moeilijker om interessant te zijn op Twitter. Het platform is niet erg succesvol om mensen naar je website te trekken. En qua inhoud is wat nieuwsmerken delen te algemeen om aantrekkelijk te zijn om te volgen. Het is heel moeilijk om als algemeen nieuwsmedium een heel specifieke niche te bedienen.
Toch is het belangrijk om ook als nieuwsmedium een goede strategie te hebben voor Twitter en je journalisten er voor je te laten werken. Want op Twitter, daar zitten wel de mensen die juist voor nieuwsmedia zo aantrekkelijk zijn: jong en geïnteresseerd in nieuws.
Vond je deze nieuwsbrief interessant? Abonneer je dan. En stuur hem vooral ook door! En wil je eens doorpraten over nieuwsgebruik of innovatie in de journalistiek? Laat het me vooral weten door deze mail te beantwoorden.
Dit was de twaalfde editie van Over Morgen. De vorige edities gemist? Klik op de links hieronder om ze terug te lezen: